Groningen

Een bezoek aan de Vos Store mag eigenlijk niet ontbreken in elke gids die er over Groningen wordt gemaakt. Laat het daarom het startpunt van deze route zijn. De eerste plek die we vanaf hier aandoen is Hotel Prinsenhof, gelegen in de binnenstad van Groningen, pal naast de Martinitoren. Een kwartiertje fietsen vanaf Vos. In de brasserie van het 4-sterren boutique hotel, waar ook beroemdheden als Ringo Starr, Dua Lipa en Anton Corbijn verbleven, wacht eigenaar Wessel Zijp Bart op.

Bij binnenkomst springt de grote lichtgevende blauwe lampion boven de koffiebar meteen in het oog. Het is een ontwerp van Bart Vos en Jurjen van der Meer van architectenbureau de Zwarte Hond. Samen hebben ze zich over het interieur ontfermd. “De ruimte was hier net een lege schoenendoos, dat wilden we doorbreken”, legt Bart uit. Ook de ronde Wessel-tafels in de brasserie zijn ontworpen door Bart. De stoelen in het naastgelegen restaurant Nassau heeft hij geleverd. Restaurant Nassau is wat hem betreft de allerbelangrijkste reden hier eens een kijkje te nemen: “Nassau heeft zonder meer het mooiste eten van Groningen. Ik zou iedereen adviseren hier heen te gaan. Het is geen fine dining, het is very fine dining.”

In eigenaar Wessel vond Bart een vriend en gelijkgestemde. “Wat we gemeen hebben, is dat we allebei onze nek uitsteken om iets bijzonders neer te zetten.” Beide opereren op topniveau. In het Prinsenhof komen de disciplines samen. “De ontwerpen van Bart tillen het totaal”, zegt Wessel. Zelf komt hij ook al jaren bij Vos in de zaak.

Het gaat over historie, esthetiek, gastronomie en samenwerken in het 600 jaar oude Prinsenhof. En je kunt er fantastisch overnachten. “Mensen die zaterdagochtend de Vos Store willen bezoeken, kunnen hier op vrijdag mooi logeren. Dan komen ze goed uitgerust naar de winkel.” Bart zegt het met een knipoog. Hij voegt toe: “En sla de fantastische Prinsentuin niet over.” Een groene oase van rust in de bruisende binnenstad van Groningen.

Door de stromende regen vervolgen we de fietstocht. In Groningen verplaats je je nou eenmaal het beste op de fiets, ook als het water met bakken uit de hemel komt. We passeren het Martinikerkhof, de Martinitoren, het Forum, de Grote Markt en de Vismarkt, waarop we onze fietsen voor de pui van een winkel in de smalle Westerhavenstraat plaatsen. Lijstenmaker Ton van Vliet staat binnen op ons te wachten. Aan de muren hangen tientallen, al dan niet honderden verschillende soorten lijsten. Simpel, strak, met weinig opsmuk en kleur. Op een paar lijstjes na. Bart, die een grote voorliefde heeft voor oude ambachten, kan zijn geluk niet op. “We zijn hier bij de beste lijstenmaker van Groningen”, roept hij genotvol.

Als 25 jaar runt Ton deze zaak. Van posters tot foto’s, ze lijst van alles in. “Een inlijsting moet dienend zijn”, zegt ze over haar stijl. “Sommige lijstenmakers willen dat de lijst een geheel vormt met de inhoud. Ik wil juist dat je de lijst niet ziet. Dat is smaak.” Het is ook Barts maak. Zodoende komt hij regelmatig bij Ton in de winkel. “We pingpongen wat over hoe het moet, en dan komen we snel tot een beslissing”, zegt hij. “We hebben weinig woorden nodig om tot elkaar te komen”, knikt de lijstenmaker instemmend. “Bart begrijpt mijn smaak en vice versa.”

Ton is een voorbeeld van een eigengereide Groningse ondernemer die haar vak, een eeuwenoud ambacht, tot in de finesse beheerst. En alleen daarom al de moeite van een bezoekje waard. “En ze is ook nog eens een geweldig leuke vrouw”, besluit Bart.

Aan de overkant van de straat staat kunstenaar Harry Arling al naar Bart te zwaaien. Zijn atelier zit ook in deze straat. Eenmaal binnen wanen we ons in een sciencefictionachtige wereld. De wereld van de Kosmotroniks, om precies te zijn. Dat zijn machines die worden bestuurd door kleine poppetjes. “Voor ons zijn de machines nutteloos, maar zíj hebben ze gebouwd.” Harry wijst naar zo’n poppetje, dat zo groot is als het topje van zijn vinger. “Het is he-le-maal hun ding.” Hij bouwt ze van afvalplastic en beschildert ze, tot in het allerkleinste detail. Wieltjes, schroefjes en lampjes van een paar millimeter klein. Harry heeft overal aan gedacht.

Jaren geleden kreeg Bart voor het eerst zo’n Kosmotronik onder ogen. Hij was opslag verliefd. “Mijn toenmalige vrouw was er niet zo happig op dat ik allemaal kunst kocht, maar ik wilde het per se hebben.” Bart grijnst. “Dus ik heb het eerst een poos in de kelder verstopt.” Het is dat Harry zelf zijn grootste fan is (Harry’s woorden), want anders was Bart het. “Ik kijk iedere dag naar die auto”, vervolgt Bart. “Die knakker zit daar zo mooi. Het is een heel grote auto met dikke wielen. Die auto staat op een spiegel, en daarin zie je allerlei techniek, zo verfijnd. Het is bizar knap gemaakt.”

“Ik ben fan van Harry’s werk”, vervolgt Bart. “En ik zie een overeenkomst tussen ons als makers. We hebben allebei een enorme drive. En dat is geen commerciële drive. We móeten gewoon creëren.”

Een paar van Harry’s Kosmotroniks zijn aangekocht door het Groninger Museum. Er is een heuse animatiefilm over de creaties in de maak. En in november wil Bart de levendige kunstwerkjes bij Vos tentoonstellen. Kortom: wordt vervolgd.

We doen het allermooiste terras van Groningen aan, bij Museumcafé Het Pomphuis aan het Kleine der A. Het terras ligt pal aan de gracht, wat we in Groningen ‘diepen’ noemen. Als het niet zo hard zou plenzen als vandaag, zou er bijna de hele dag zon zijn, en dat is vrij uniek voor deze stad. Het terras kijkt niet alleen uit op het water, in het zichtveld staat ook een bijzonder openbaar toilet, van architect Rem Koolhaas en fotograaf Erwin Olaf. Het ontwerp komt op het conto van Koolhaas, binnen is een fotocollectie van Olaf te bewonderen. We zullen een bezoekje aan dit toilet niet per se aanraden, maar uniek is het wel.

Het interieur van het Pomphuis ademt Vos. Bart heeft meegedacht met het interieur. Maar liever wijst hij naar alle schilderijen en foto’s van bekende Groningers die aan de muur hangen. Zoals Nobelprijswinnaar Ben Feringa, hoogleraar aan de Rijksuniversiteit. “Moet je kijken hoeveel fantastische Groningers er zijn.” Of naar de visgraat houten vloer van het etablissement, die door Maurits Wieringa van Holtzvloeren is gelegd. “Maurits is een meester in het opknappen en restaureren van antieke vloeren.”

Het Pomphuis wordt gerund door Jan Bas, wederom een goede vriend van Bart. “Als ik hier op het terras zit, heb ik altijd een gevoel van trots. Ik ben trots op Jan Bas, die zo’n geweldige ondernemer is. Maar deze plek staat voor mij ook symbool voor alle mooie dingen die we hier in Groningen doen.”

Hoog tijd voor wijn. Bart gaat daarvoor het liefst naar Barrel, in de Haddingestraat. Zonder meer een van de mooiste wijnbarren van Groningen, meent Bart. “Ik kan hier privé zo genieten. Het is hier te gek. Je kunt hier borrelen en je kunt tastings doen.” Eigenaar Martijn is vinoloog en studeerde aan Minerva. Zijn kunstenaarstouch is in de aankleding van de zaak terug te zien. Aan de muren hangen een paar schilderijen van zijn hand. Op een groot krijtbord heeft hij in minuscuul handschrift zijn wijnkaart uitgeschreven. Een kunstwerk an sich. En in het midden van zijn bar pronkt een blauwe trap, volgebouwd met glazen en boeken.

Ook met Martijn voelt Bart zich verbonden. Omdat ze beiden op het hoogste niveau hun vak uitvoeren, denkt hij. Martijn kan deze band beamen. “Bart kan heel goed spelen; heeft idee naar idee naar idee”, vertelt hij. “Dat is wel iets wat ik van hem meeneem. Ik probeer hier ook geen standaard café neer te zetten. Want als iets een vaste vorm krijgt, dan is het dood.”

Wil je een exclusieve wine tasting bij Barrel, dan moet je wat langer in Groningen verblijven om de mythische Barrel-sleutel te bemachtigen. “Waar de sleutel precies is, weet niemand”, zegt Martijn geheimzinnig. “Maar als je hem vindt, of krijgt, mag je een avond lang wijndrinken tussen de meest exclusieve wijnen in de wijnkelder.” Die zit verstopt onder de blauwe trap. En getuige de namen op het wijnvat aldaar, gingen nog maar tien mensen je tot nu toe voor. Succes!

Vanaf Barrel fietsen we dwars door het centrum naar het schilderachtige Hoge der A, een van de meest gefotografeerde plekjes van Groningen. Daar, in een statig pand aan het water, huist architectenbureau De Zwarte Hond, opgericht door Jurjen van der Meer. Het Hoge der A kent maar liefst 28 rijks- en 11 gemeentelijke monumenten. Vroeger was het hier een komen en gaan van schepen. Ook de boot naar Schiermonnikoog vertrok hier. Dat is haast symbolisch in het geval van Jurjen, want hij komt van Schiermonnikoog. “Ik ben hier gekomen voor de liefde”, vertelt hij. “Ik richtte een bureau op en gaf mezelf een jaar de tijd om te ontdekken of het werkte.” Dat deed het. De Zwarte Hond is een gerenommeerd architectenbureau dat overal in Nederland z’n sporen naliet. Inmiddels timmert De Zwarte Hond ook aan de weg vanuit kantoren in Rotterdam en Keulen en heeft Jurjen meerdere partners. “Als je van het eiland komt, dan is het continent van jou”, zegt Jurjen, die op Schier al jong mensen uit allerlei windstreken ontmoette. Uitbreiden voelde daarom als vanzelfsprekend. “Groningen is mooi, maar wel klein. Het is ook goed om op andere plekken te laten zien wie je bent. En als je het hier goed doet, val je op in de rest van de wereld. Je wordt interessant door waar je bent. Splendid isolation, heet dat.”

Regelmatig slaan Bart en Jurjen de handen ineen. Een van de redenen dat een bezoek aan de Zwarte Hond niet op deze tour door Groningen mocht ontbreken. Ze werkten samen aan de inrichting van Hotel Prinsenhof, Gasterra en Park de Hoge Veluwe. Het maakt ze collega’s, maar ze zijn ook vrienden, en boven alles heeft Bart het grootste respect voor de verdiensten van Jurjen, die onlangs De Erepenning van de stad Groningen kreeg voor de stempel die hij heeft gedrukt op de Groninger architectuur. De Van Lieflandschool, het gebouw Dienst Ruimtelijke Ordening, Hotel Prinsenhof, Marcado, het Grand Theatre en de sociëteit van Vindicat: het zijn allemaal heel diverse Groninger architectuurprojecten, tot stand gekomen op de tekentafel van De Zwarte Hond.

Het respect is wederzijds. “Ik denk vaak: potverdorie, dat doet ‘ie toch maar. Daar zijn er echt niet zoveel van, die kunnen doen wat hij doet.” Dat Bart niet stijlvast is, maakt hem zo goed in zijn werk, denkt Jurjen. “Hij laat zich inspireren door het moment. Dat is heel knap.” Ze hebben dezelfde drive, hun ambitie komt overeen, én hun liefde voor Groningen. “Ik ben getrouwd met deze stad”, besluit Jurjen.

Moet er iets gevierd worden? Dan is Bart in Soestdijk te vinden, een van de meest iconische kroegen van Groningen in de Grote Kromme Elleboog. Prins Maurits werkte hier, en ontmoette er zijn Marilène. Zoon Vic stond hier achter de bar en als dochter Flo kwam eten moest de hoge tafel bij het raam vrijgehouden worden. Met eigenaresse Roos heeft Bart inmiddels een goede band. “Ik zie hem eigenlijk niet als gast”, zegt Roos. “Het is gewoon een ontzettend goede vriend.”

Is Bart binnen? Dan wordt het gegarandeerd een feestje, vertelt ze. “Hij zorgt ervoor dat iedereen een drankje heeft. Dat mensen staan te dansen. En het eindigt meestal in armpje drukken. Zijn enthousiasme werkt aanstekelijk.” En hoe verschillend hun werelden ook zijn, volgens Bart zijn er ook overeenkomsten tussen Vos en Soestdijk. “Van jong tot oud, van alternatief tot chique: alles komt bij ons. We verbinden en we willen mensen blij maken, Roos en ik.”

Ook deze plek maakt hem een trotse Groninger. “Ik ben trots op deze tent, waar studenten en ouderen samenkomen, en op Roos’ ondernemerschap. Laat dit verhaal een ode aan de ondernemers in de stad zijn.”

Een stukje Italië in het hart van Groningen. Bij Ariola delicatessen kun je verse, huisgemaakte gerechten en producten kopen om thuis een Italiaanse maaltijd te bereiden.

In het centrum van Groningen bevindt zich het Forum; een plek waar mensen samenkomen die nieuwsgierig zijn naar de hedendaagse wereld en de toekomstmogelijkheden. Het Forum wil bezoekers verrassen en inspireren met onder andere Storyworld, een grote tentoonstellingsruimte met wisselende exposities, vijf bioscoopzalen, het Smartlab, horecagelegenheden, de stadsbibliotheek en het hoogste dakterras van Groningen met een schitterend uitzicht en een bioscoop op het dak.

Het Groninger Museum, gelegen in de stad Groningen, is een van de belangrijkste attracties van de provincie, met ongeveer 200.000 bezoekers per jaar. Het museum werd opgericht in 1894 en opende zijn huidige locatie honderd jaar later, in 1994.

Café Wolthoorn & Co is al een eeuw lang een juweel in de Ellebogenbuurt. Dit authentieke bruine café beschikt over een klassiek biljart en is omringd door schilder- en dichtkunst. Hier ben je niet alleen zichtbaar, maar word je ook gehoord.

Ballast & Bonekamp, gevestigd in Groningen, is een expert op het gebied van ontwerp, uitvoering en restauratie van glas-in-lood. Ze bieden diverse diensten aan, waaronder brandschilderwerk, glasappliqué, gestraald en geëtst glas, glazen grafmonumenten, gelamineerd glas en glasgravures. Met hun vakmanschap creëren ze unieke en kunstzinnige glaswerken die zowel klassieke als moderne stijlen omarmen.

Paul & Albert zijn vrienden die gefascineerd zijn geraakt door de wereld van kunst en design. Het werk van Paul & Albert kan het beste worden omschreven als alledaagse objecten met een twist. Paul & Albert werken zowel autonoom als in opdracht. Tot hun opdrachtgevers behoren musea, bedrijven, overheden en verzamelaars. Hun studio is gevestigd bij ons het in pand. Hier is hun werk ook te zien en te koop.

Hoge der A, gelegen in Groningen, is een van de meest gefotografeerde plekken van de stad. Terwijl je langs de kades wandelt, kom je maar liefst 28 rijksmonumenten en 11 gemeentelijke monumenten tegen. Hoge der A en Lage der A zijn de namen van de straten aan beide zijden van de A, tussen de Brugstraat en de Visserstraat. Deze historische locatie biedt een pittoreske en sfeervolle omgeving die zowel locals als toeristen aantrekt.

Klinkhamer Antiek, gelegen in de Folkingestraat in Groningen, biedt een diverse collectie van kunst, antiek en alles daartussen.

De beste Indo van de stad! Op het Gedempte Zuiderdiep vind je Toko Semarang. Kies uit daging rendang, nasi of bami goreng, ayam ketjap of een volledige rijsttafel. Ook kan je ter plekke genieten van je maaltijd. 

Belsimpel is een Nederlandse specialist in mobiele telefoons, abonnementen en accessoires. Belsimpel werd in 2007 opgericht door Groningse studenten Jeroen Doorenbos en Jeroen Elkhuizen. In de vijf jaar daarna groeide het bedrijf met maar liefst 16155%, waardoor Belsimpel.nl de snelst groeiende onderneming in zijn sector werd. Alle Belsimpel winkels door heel Nederland zijn ingericht door Bart en VOS studio. 

Van der Velde Boeken aan het Akerkhof in Groningen biedt een uitgebreide collectie nieuwe en tweedehands boeken, tijdschriften en cadeauartikelen. Deze sfeervolle boekhandel organiseert regelmatig literaire evenementen, zoals lezingen en signeersessies.

Bellami's Bar à Manger in Groningen biedt een heerlijke brunch, lunch en diner met een mix van klassieke en moderne gerechten. Geniet van de ontspannen sfeer, vriendelijke service en culinaire creaties, gemaakt met verse, lokale ingrediënten.

Wall House #2 in Groningen, ontworpen door de Amerikaanse architect John Hejduk, is een opvallend voorbeeld van postmoderne architectuur. Gelegen aan het Hoornsemeer, kenmerkt het gebouw zich door een 18,5 meter lange en 14 meter hoge muur waaraan verschillende kamers zijn opgehangen. Het werd in 2001 voltooid en dient nu als expositieruimte en culturele locatie, beheerd door het Groninger Museum. Wall House #2 is een unieke bestemming voor architectuurliefhebbers en biedt een bijzondere beleving door zijn gedurfde en innovatieve ontwerp.

Bij Hammingh, in Garnwerd nabij Groningen, biedt een sfeervolle culinaire ervaring in een historisch pand uit de 17e eeuw. Het restaurant serveert seizoensgebonden menu's met verse, lokale ingrediënten en een moderne twist op traditionele gerechten. Perfect voor lunch, diner of een borrel.

Noorderzon is een jaarlijks internationaal kunst- en theaterfestival in Groningen, gehouden in het Noorderplantsoen. Het festival combineert voorstellingen van wereldklasse met een gezellige festivalsfeer, inclusief muziek, eten en drinken. Bezoekers kunnen genieten van een breed scala aan voorstellingen, variërend van theater en dans tot muziek en beeldende kunst.

Eurosonic Noorderslag (ESNS) is een toonaangevend muziekfestival in Groningen dat Europese muziek promoot. Het bestaat uit Eurosonic, met opkomende Europese artiesten, en Noorderslag, dat Nederlandse acts presenteert. ESNS biedt een platform voor nieuw talent en is een belangrijke ontmoetingsplek voor muziekprofessionals.

De Folkingestraat in Groningen is een van de levendigste en meest charmante straten van de stad. Deze historische straat, gelegen in het centrum, staat bekend om zijn unieke mix van boetiekjes, speciaalzaken, cafés en restaurants. Bezoekers kunnen genieten van een divers aanbod aan winkels, variërend van ambachtelijke bakkerijen en delicatessenwinkels tot mode- en designboetieks.

Albert Hogeveen, gevestigd in de Folkingestraat in Groningen, is een antiquariaat en kunsthandel. De winkel biedt een unieke verzameling van kunst, antiquarische boeken, curiosa en antiek speelgoed. Bezoekers kunnen hier genieten van een nostalgische sfeer en telkens verrast worden door bijzondere items. Het is een paradijs voor liefhebbers van kunst en antiek.

Restaurant Noor in Groningen biedt een verfijnde culinaire ervaring in een stijlvolle en intieme setting. Bekend om zijn innovatieve en seizoensgebonden gerechten, maakt Noor gebruik van lokale en duurzame ingrediënten. Het menu verandert regelmatig om de versheid en diversiteit van de seizoenen te benadrukken. Met een creatief team en een passie voor gastronomie, zorgt Noor voor een onvergetelijke eetervaring.