Piet Oudolf

Piet Oudolf: We hadden meteen een goede relatie. Bart is een aardige en sympathieke man. Hij liet mij vrij in mijn vak. Dat was fijn. Want die vrijheid heb je nodig. Een opdrachtgever komt met wensen, zo van: dit moet er in de tuin komen, en dan heb je vrijheid nodig om de dingen nog beter te maken. Dan is het niet fijn als een architect zich met je werk gaat bemoeien. En Bart wilde van alles weten. Of alles wat hij buiten het huis om deed goed gepositioneerd was, bijvoorbeeld. Zoals het zwembad.

Bart Vos: Ik heb Piet Oudolf leren kennen als een fantastisch persoon. Zeer betrokken. En met een ongekend talent. Ik trof hem voor het eerst op de bouw in Nieuw-Haamstede. Hij liep daar ook rond en analyseerde het plot. Hij concludeerde dat het zwembad niet goed lag, en wilde het verplaatsen. Daar ben ik enorm van geschrokken. Maar drie uur later lag het zwembad ook alweer terug. Daar ontdekte ik hoe Piet Oudolf werkt. Hij probeert zich in te leven in het project. En dat doet-ie intuïtief, op de bouw.

Ik was best ongeduldig en wilde weten wat hij precies ging doen. Maar Piet zei: Ik kan wel van alles willen, maar ik wil eerst het dak erop hebben en de proporties van het huis voelen. Ik moest toch wat geduld hebben, zei hij. Dat was meteen een les: we nemen veel te weinig tijd om goed na te denken hoe en waarom we de dingen doen.

Piet Oudolf: Dat is omdat Bart een heel goed ontwerper is. Hij maakt heel mooie dingen. En met de persoonlijkheid van Bart is het leuk samenwerken. Dan kom je tot resultaat. Dat is voor mij ook heel belangrijk. Wat betreft de persoon is mijn handelen sterk intuïtief geweest.

Bart Vos: Ik vond het uitermate bijzonder. Ook hoe we elkaar hebben leren kennen. Dat hij op z’n gevoel is afgegaan en dacht: dit kan best eens een leuk project worden. Daarin heeft de opdrachtgever, een van mijn beste vrienden, een cruciale rol gespeeld. Hij had het werk van Piet in New York gezien en zei: je weet niet wat je ziet, Bart. Het is niet normaal mooi. Ik wil zo graag met hem werken. Hij heeft de verbinding gemaakt, niet om de naam Piet Oudolf, maar vanuit zijn hart. Een sweet dream.

Piet Oudolf: Dat klopt. Omdat ik een sterke signatuur heb. Het is een bevestiging aan de ene kant. Erkenning voor wat je doet. Dat voel ik wel. Daar heeft iedereen behoefte aan. Iedereen vindt het leuk gewaardeerd te worden. En als dat dan op een hoog niveau gebeurt, is dat mooi. Maar ik zie mijn werk ook als vak.

Bart Vos: Daar ben ik het helemaal mee eens. Het is van grote schoonheid wat Piet Oudolf maakt, elke keer weer.

Piet Oudolf: Bart is degene die het huis bouwt en wil dat bepaalde dingen gezien kunnen worden, vanuit het huis en vanuit de tuin. Dat is wat je samendoet. Maar ook de eigenaar zei: ik wil zo’n beleving vanuit de slaapkamer, dat soort beplanting en zo’n sfeertje, et cetera. Dus je hebt een conversatie over wat wel en wat niet. Ik neem geen beslissingen over het huis, maar ik geef Bart mee hoe ik over de buitenruimte denk. En omdat dit huis een daktuin heeft, bespraken we sowieso wat er technisch allemaal mogelijk was.

Bart Vos: De samenwerking was met name een bouwkundige samenwerking. Dat gebeurde in een heel vroeg stadium, waarin we details over de daktuin op elkaar afstemden. Dat ging bijvoorbeeld over de belasting van het dak. Verder kreeg Piet cart blanche. Het was een kwestie van ‘vol verwachting klopt mijn hart’. En dat is meer dan beantwoord. Een diepe buiging daarvoor.

Op dit moment werken we ook samen aan een villa in Saint-Tropez, Zuid-Frankrijk. Dat doen we op dezelfde manier. Zo bouwen we een mooie patio waarvan Piet meteen zei: de kuil is te diep. Ik sta open voor zijn bouwkundige suggesties. Net als het zwembad in Nieuw-Haamstede, hoewel dat uiteindelijk toch niet verplaatste. Piet leest architectuur als geen ander, en kan er als geen ander op reageren. Hij heeft enorme smaak en gevoel voor proporties.

Piet Oudolf: De tuin moet goed voelen met het huis. Het huis moet zichtbaar zijn; je moet alle aspecten van het gebouw kunnen waarnemen. Dus er moet bijvoorbeeld geen overdadige beplanting zijn, die het huis wegdrukt.

Bart Vos: De tuin bepaalt hoe het huis landt. En Piet Oudolf weet een huis perfect te vatten in zijn landschap. Hij maakt er een geheel van, in plaats van twee losse onderdelen. Het huis in Nieuw-Haamstede kan niet zonder z’n omgeving. En andersom durf ik ook wel te zeggen dat het huis Piets tuin mooier heeft gemaakt. Door de gelaagdheid. Het een kan niet zonder het ander. Het versterkt elkaar. Het is een Gesamtkunstwerk.

Piet Oudolf: Ja, het is een van onze mooiste privéprojecten in Nederland. Zeker door de veelheid van dingen: het huis heeft een groot terras onder berken, drie daktuinen en er is een bostuin. Het is een klein perceel, maar het geeft de veelvoud van mogelijkheden weer.

Bart Vos: Ik vind het niet normaal wat we hebben neergezet. Ik zie het huis in Haamstede als de ultieme verbinding tussen onze twee vakgebieden. Ik ben niet de man die prat gaat op allerlei publicaties, maar dat er van alles is geroepen over dit project in internationale tijdschriften als het Architectural Digest, dat zegt iets over de kwaliteit die we samen kunnen bereiken. Dat gaat in Zuid-Frankrijk hetzelfde feestje worden.

Piet Oudolf: Ik weet niet of je dat zo moet zeggen. Ik vind het mooi wat Bart maakt, en Bart vindt het mooi wat ik maak. Ik moet meedenken met wat hij maakt en ervoor zorgen dat wat hij maakt goed uitkomt. We hebben allebei ons belang. Of het ‘strijden’ is? Nee. Dat valt mee. Je luistert naar elkaar. Zijn huis is vaak al af als wij beginnen.

Bart Vos: Het zou arrogant zijn om te zeggen dat het natuurlijk is. Ik vind het wel natuurlijk, maar dat komt meer door de talenten van Piet, die met zijn tuinen en beplanting op verschillende typen architectuur kan reageren. Van klassiek tot modern en in allerlei landen en klimaten. Dat getuigt van enorm vakmanschap.

Piet Oudolf: We proberen allebei iets persoonlijks neer te zetten. En als dat bij elkaar past, heb je een mooi geheel. Maar we hebben wel echt een ander beroep. Wat wij doen wordt pas zichtbaar in de loop van de tijd, en wat een architect doet is vrijwel meteen zichtbaar, om maar een voorbeeld te noemen.

Bart Vos: We zijn allebei enorm committed. We gaan niet over een nacht ijs, en we nemen ons vak erg serieus. Het verschil is de leeftijd. Voor de rest zijn we geloof ik vrij gelijk. Ik vind niet dat we heel andere beroepen hebben. Ik denk dat Piet ook prima een huis kan ontwerpen. Het gaat over smaak. Dat moet overeenkomen, anders kun je niet samenwerken.

Maar Piet Oudolf denkt wel in andere dimensies. Hij plant iets en moet bedenken wat dat in de bloei doet, en in de seizoenen. Dat zouden we als architect ook moeten doen: wat doet dit materiaal in de loop der tijd? Gaat zo’n gebouw mooi sleets worden? Dat hij dat toekomstplaatje van de tuin kan zien, vind ik een ongekend talent.

Piet Oudolf: In principe hebben we een professionele band. Maar zodra we bij elkaar zijn, is het ook wel heel persoonlijk. We zijn natuurlijk geen vrienden, maar Bart voelt wel als een vriend. Ik heb een goed gevoel bij hem.

Bart Vos: We komen niet bij elkaar op de verjaardag, maar mijn gevoel voor Piet als persoon en als vakman zit wel diep.

Piet Oudolf: Dat vind ik een lastige. Bart is Bart. Heel creatief. Hij is heel druk bezig met alles. En hij is plezierig om mee te werken. En ik ben wie ik ben. Ik ben wat nuchterder, denk ik. Dat is mijn karakter. Altijd al geweest. Ik zie de dingen zoals ze zijn. En ik ben direct. Want dat scheelt een hoop tijd, ha.

Bart Vos: Zijn rust. Zijn kalmte. Dat hij kan doseren. En timen. Ik ben impulsief, hij is bedachtzaam. Ik hoop dat die fantastische karaktereigenschappen met de jaren komen. Piet is one of a kind.

Piet Oudolf: Ik zou Bart willen zeggen dat hij nog best wat meer op zichzelf mag vertrouwen. Hij doet heel goed werk. Dat mag hij ook best weten.

Bart Vos: Piet, wat ben ik blij dat ik je onderweg ben tegengekomen!